Creative Living Labs Triple Play (C2L3PLAY) : synergie van actoren…

… rond creatieve en innovatieve industrieën

Gestart eind jaren negentig van de vorige eeuw bij M.I.T. Media Lab, dat in 2006 in Frankrijk werd opgericht met het Manifest van Helsinki onder het Finse voorzitterschap van de Europese Unie, blijken de Living Labs een nieuwe benadering van innovatie te zijn. Het Living Lab, of « levend laboratorium », is een open ruimte waar verschillende actoren samenwerken rond het begrip innovatie. De definitie ervan is vaak breed, vaag en specifiek voor elke entiteit.

Het kan inderdaad een (virtuele of fysieke) plaats zijn, maar ook een methode of aanpak van onderzoek in open innovatie. Een bijzonderheid van Living Labs is echter dat de gebruiker een actor wordt, maar ook een medewerker, omdat hij deelneemt aan de creatie en ontwikkeling van innovatieve diensten en tools. Het directe contact met de gebruikers maakt het mogelijk om het volledige innovatieproces te verrijken. Het Living Lab is dus niet alleen een bevoorrechte ruimte voor experimenten met innovaties, maar ook een plek voor uitwisseling, samenwerking en co-creatie (Janin, Pecqueur, Besson, 2013; Voilmy, 2016). We schatten dat er vandaag de dag wereldwijd meer dan 340 Living Labs bestaan. Op Europees niveau werd in 2006 een netwerk opgericht: ENoLL (European Network of Living Labs). Op het gebied van open innovatie groeiden de Living Labs dan ook aanzienlijk. De ervaringen binnen de Living Labs zijn wel heel divers, of het nu gaat om instrumenten, structuren of doelstellingen (Dubé, Sarrailh, Billebaud, et al., 2014).

Op het gebied van digitale creativiteit is er het project Creative Living Labs Triple Play (C2L3PLAY), een grensoverschrijdend samenwerkingsprogramma dat door de Europese Unie gefinancierd wordt. Het doel is de ontwikkeling van een grensoverschrijdend netwerk van Living Labs, of aanverwante initiatieven, die onderzoek en innovatie in de drie grensregio’s (Hauts-de-France, Wallonië, Vlaanderen) versterken. Het is dus een interregionaal project dat de contacten tussen kunstenaars, onderzoekers en bedrijven bevordert om bij te dragen tot de ontwikkeling van de culturele en creatieve industrieën (https://crossborderlivinglabs.eu/fr/about/). Om de vier maanden wordt er een oproep tot het indienen van projecten gelanceerd, waardoor de verschillende actoren, of het nu gaat om onderzoekers, creatievelingen, ondernemers en/of burgers, kunnen samenwerken rond innovatie en creatieve industrieën.

Wat C2L3PLAY bijzonder maakt, is niet alleen de bijdrage van de burgers (waarmee het project verankert in het initiële streven van de Livings Labs in het algemeen) maar ook de synergie van de verschillende Franse, Waalse en Vlaamse actoren bij het ondersteunen en promoten van een creatief en innovatief project. Ingenieurs, onderzoekers, experts, ontwikkelaars en creatievelingen zetten hun vaardigheden in voor co-creatie samen met de projectdrager (de kunstenaar of het bedrijf).

Concreet betekent dit dat Creative Living Labs Triple Play de vorm aanneemt van een begeleiding die wordt voorgesteld aan projectdragers om hen innovatieve en creatieve oplossingen aan te bieden, aangepast aan onze steeds meer globale en digitale wereld.